Πέμπτη 3 Ιανουαρίου 2008

“Κι ύστερα εξαφανίστηκαν οι μέλισσες...”


Β.Χ.
«Οι μελισσοκόμοι βρίσκουν κυψέλες, που λίγες μόλις ημέρες πριν ήταν υγιείς, να έχουν εγκαταλειφθεί εντελώς, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις έχει απομείνει μόνο η βασίλισσα μαζί με ελάχιστες νεαρές μέλισσες», αναφέρει ενδεικτικά ο Jerry Bromenshank, ειδικός επιστήμονας του Πανεπιστημίου της Μοντάνα.
Οι μελισσοκόμοι μετρούν απώλειες, ενώ οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα και κάνουν λόγο για μια διαφαινόμενη «οικολογική αποκάλυψη», την οποία επονομάζουν σύνδρομο CCD (από το Colony Collapse Disorder) ή «Σύνδρομο κατάρρευσης των μελισσών», μια «μυστηριώδη ασθένεια» που εξαφανίζει τις μέλισσες.
Σε άρθρο της, η βρετανική εφημερίδα Daily Telegraph (13/04/07) αναφέρει πως υπολογίζεται ότι το φαινόμενο έχει αφανίσει το 50-90% του πληθυσμού των μελισσών σε 25 πολιτείες των Η.Π.Α., ενώ ανησυχητική είναι η εμφάνισή του και στην Ευρώπη, όπου στην Αγγλία ορισμένοι συνεταιρισμοί μελισσοκόμων κάνουν λόγο για απώλειες της τάξης του 50-75%, ενώ λιγότερο αισθητό και σε μικρότερο βαθμό είναι το φαινόμενο σε Γερμανία, Ελβετία, Πολωνία και Ισπανία.
Παράλληλα, και οι New York Times υπολόγισαν στα οικονομικά τους φύλλα, στο τέλος Φεβρουαρίου, ότι οι ζημιές στη γεωργία, λόγω αυτής της μείωσης των μελισσών με αντίκτυπο στην παραγωγή γεωργικών προϊόντων, θα ανέλθουν στο ύψος των 14 δις δολαρίων.

Οι μέλισσες αποτελούν δείκτη περιβαλλοντικής ισορροπίας
Όμως οι επιπτώσεις, αυτού του φαινομένου δεν είναι μόνο οικονομικές.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε, ότι το φαινόμενο συνιστά μια πρωτοφανή και ανυπολόγιστων διαστάσεων διαταραχή της ισορροπίας του φυσικού περιβάλλοντος. Με άλλα λόγια, σε ενδεχόμενη γενίκευσή του, η παγκόσμια παραγωγή φρούτων και καρπών θα τεθεί υπό άμεση απειλή, διότι οι μέλισσες είναι υπεύθυνες για τη διεργασία της επικονίασης, που αφορά τη γονιμοποίηση και βελτιστοποίηση της παραγωγής πολλών οπωροφόρων δέντρων και καλλιεργειών.

Ποιες είναι όμως οι αιτίες αυτής της μαζικής εξαφάνισης;
Επιστήμονες και ειδικοί εμπειρογνώμονες, σε μια προσπάθεια να εξηγήσουν την εξαφάνιση των μελισσών, ενώ διαπίστωσαν ότι οι λιγοστές μέλισσες που είχαν απομείνει στις αποικίες μετά την «κατάρρευσή» τους έδειξαν την ταυτόχρονη συνύπαρξη όλων σχεδόν των γνωστών ιών των μελισσών, καθώς και την ύπαρξη μυκήτων και βακτηρίων πέραν του κανονικού ποσοστού, (που σημαίνει άμεση εξασθένηση του ανοσοποιητικού τους συστήματος) αναφέρουν ένα σύνολο παραγόντων ως αιτίες του φαινομένου, όπως:
Οι γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες που φορτώνουν τις μέλισσες με τοξικές ουσίες, η χρήση νέων και πολύ ισχυρών φυτοφαρμάκων, η κλιματική αλλαγή, η κακή διατροφή εξαιτίας της ξηρασίας, η ύπαρξη ενός νέου πιο ανθεκτικού ιού, τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα των κινητών τηλεφώνων που αποπροσανατολίζουν τις μέλισσες και τις κάνουν να χάνουν το δρόμο τους προς την κυψέλη, κτλ.
Πιο βάσιμη φαίνεται να είναι η εκτίμηση, που συνδέει το ανησυχητικό φαινόμενο με την καλλιέργεια των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών και με τη γενίκευση των αεροψεκασμών ισχυρών φυτοφαρμάκων. Απόδειξη αποτελούν, η μελέτη του γερμανικού Πανεπιστημίου της Γένας στη Θουριγγία που ανέφερε το 2005 ότι οι γενετικά τροποποιημένες συγκομιδές μπορεί να ευθύνονται για το θάνατο των μελισσών στις Ηνωμένες Πολιτείες και στη Γερμανία. (στοιχεία από το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel Nr 12/19.3.07) και η 3ετής μελέτη (2001-4), του πανεπιστημίου Jena των Η.Π.Α., όπου οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι μέλισσες που ήλθαν σε επαφή με υψηλή δόση γενετικά τροποποιημένου καλαμποκιού ήταν πιο ευαίσθητες σε ένα παράσιτο.
Τέλος, για να ευαισθητοποιηθούμε ακόμα περισσότερο, ας κρατήσουμε αυτό που πολύ ορθά είχε επισημάνει ο Άλμπερτ Αϊνστάιν: «Εάν η μέλισσα εξαφανιστεί από την επιφάνεια της γης, στον άνθρωπο θα απομένουν μόνο τέσσερα χρόνια ζωής. Όχι άλλες μέλισσες, όχι άλλη γονιμοποίηση, όχι άλλα φυτά, όχι άλλα ζώα, όχι άλλοι άνθρωποι».

Δεν υπάρχουν σχόλια: