Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου 2007

Πιέσεις και εκβιασμοί για τους Ράμπο περιβάλλοντος


ΤΙ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ η αρχιτέκτων - πολεοδόμος Μαργαρίτα Καραβασίλη που παύθηκε τον Ιούλιο του 2005 από τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιά από επικεφαλής της Ειδ
Του ΑΡΗ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ

Απόπειρες χρηματισμού. Λευκές επιταγές με χώρο για πολλά μηδενικά. Απειλές και εκβιασμοί. Τρέξιμο σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Νερά που ταράζονται. Και νερά που λιμνάζουν. Απογοήτευση για τους πολιτικούς, για τους θεσμούς. Και για όσους ξεκίνησαν να τους υπηρετήσουν απλήρωτοι αλλά με όνειρα πολλά...

Προβληματική η στελέχωση της Υπηρεσίας των «Ράμπο περιβάλλοντος» επισημαίνει η κυρία Μαργαρίτα Καραβασίλη
Με λίγα λόγια, η ζωή της Μαργαρίτας Καραβασίλη, της αρχιτέκτονος-πολεοδόμου που έγινε η πρώτη επικεφαλής των πολυδιαφημισμένων «Ράμπο του περιβάλλοντος» τον Ιανουάριο του 2004 και έμεινε έως τον Ιούλιο του 2005 όταν παύθηκε και επίσημα από τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιά, ο οποίος ποτέ μέσα σε 15 μήνες δεν την δέχθηκε στο γραφείο του. Της ζητήσαμε να μας μιλήσει με αφορμή το περιβαλλοντικό σκάνδαλο με το δηλητηριασμένο νερό στην περιοχή του Ασωπού. Εμελλε όμως να μάθουμε πολύ περισσότερα για τον τρόπο με τον οποίο η πολιτεία «προστατεύει το περιβάλλον».Ο φόβος του ελέγχου«Η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος ξεκίνησε με στόχο να μη γίνει μια από τα ίδια», λέει η κ. Καραβασίλη. «Από την πρώτη στιγμή ασχοληθήκαμε με την περιοχή του Ασωπού. Το πρώτο εξάμηνο του 2004 διενεργήσαμε ελέγχους σε 12 βιομηχανίες και εισηγηθήκαμε την επιβολή προστίμων για τις 10 από αυτές. Θέλαμε να λειτουργεί τουλάχιστον ο φόβος του ελέγχου σε όσους εκεί παρανομούν με σκοπό τη συμμόρφωσή τους στην κείμενη περιβαλλοντική νομοθεσία. Η ΕΥΕΠ λειτούργησε στη βάση της διαφάνειας, της ελεύθερης πρόσβασης του κοινού στην περιβαλλοντική πληροφόρηση (κάτι που δεν γίνεται σήμερα) και κυρίως της ίσης μεταχείρισης των ελεγχόμενων, ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία της Υπηρεσίας και η αποτελεσματικότητά της ως ανεξάρτητης αρχής περιβαλλοντικών ελέγχων, όπως λειτουργούν οι αντίστοιχες αρχές των λοιπών κρατών-μελών της Ε.Ε. Οι επιθεωρήσεις γίνονται με επιστημονική σοβαρότητα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 9 του ιδρυτικού της νόμου (2947/2001) και την 331/2001 Σύσταση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Βασικό μέλημα ήταν και πρέπει να είναι η εντιμότητα και η αντίσταση μπροστά σε κάθε είδους πιέσεις...».Θέλουμε να μάθουμε περισσότερα για τις πιέσεις που εκείνη βίωσε αλλά οφείλουμε να ακούσουμε με προσοχή τα προβλήματα που συνεχίζει να αντιμετωπίζει η Υπηρεσία, όπως τα περιγράφει η κ. Καραβασίλη: «Η υπηρεσία είχε από τότε τεράστια προβλήματα στελέχωσης. Το προσωπικό ήταν ελάχιστο για να αντιμετωπίσει τα άπειρα περιβαλλοντικά προβλήματα σε όλη τη χώρα. Η στελέχωση παραμένει πάντως ακόμη προβληματική, αφού, παρά το γεγονός ότι έγινε προκήρυξη εδώ και πάνω από 8 μήνες, δεν έχουν ακόμη τοποθετηθεί νέοι υπάλληλοι». Και τότε, πώς έγιναν οι έλεγχοι στον Ασωπό;
Από το 2004 ξεκίνησαν οι έλεγχοι στις βιομηχανίες για τη ρύπανση στον Ασωπό. Πρόστιμα «έπεσαν» αλλά λύση ουσίας ακόμη δεν δόθηκε
Δυσοσμία χρόνων«Από τότε υπήρχαν υποψίες για ρύπανση ακόμη και του υδροφόρου ορίζοντα της ευρύτερης περιοχής όπου λειτουργούν πολλές βιομηχανίες υψηλής και μέτριας όχλησης. Υπήρχαν καταγγελίες της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ωρωπού, ερώτηση στη Βουλή του τοπικού βουλευτή Θ. Κατσιγιάννη και άλλων. Αρχίσαμε τις επιθεωρήσεις αφού προηγουμένως ειδοποιούσαμε τις επιχειρήσεις για να υπάρχει κάποιος, να μας δείχνει τις μετρήσεις που υπήρχαν κ.ο.κ. Από την πρώτη αυτοψία που διενεργήσαμε, διαπιστώσαμε φοβερή δυσοσμία, χρώματα στο ποτάμι, αγωγούς που ξεφύτρωναν σε διάφορα σημεία καλά κρυμμένοι και αντιληφθήκαμε το μέγεθος του προβλήματος. Ηταν φανερό ότι ένας μεγάλος αριθμός δραστηριοτήτων της περιοχής λειτουργούσαν χωρίς να συμμορφώνονται με τους περιβαλλοντικούς όρους που τους έχουν εγκριθεί προκειμένου να πάρουν άδεια λειτουργίας - ακόμη και η στρατιωτική εγκατάσταση της ΕΑΒ, στην οποία καταφέραμε να μπούμε με τεράστια δυσκολία. Διαπιστώθηκε το πρόβλημα της απόρριψης υγρών αποβλήτων στον ποταμό, γιατί οι περισσότερες μονάδες δεν διέθεταν βιολογικούς καθαρισμούς (ως όφειλαν) ή, ακόμη και αν διέθεταν, δεν τους λειτουργούσαν (για μείωση του κόστους λειτουργίας), καθώς και απόρριψης στερεών αποβλήτων στις κοίτες του Ασωπού. Μετρήσεις κρατικών εργαστηρίων είχαν ανιχνεύσει από τότε βαρέα-τοξικά μέταλλα. Λάβαμε υπόψη μας και μελέτη που είχε εκπονηθεί από το ΕΜΠ (κ. Λοϊζίδου) το 1996 κατόπιν παραγγελίας του υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ, στο πλαίσιο της οποίας έγιναν σοβαρές μετρήσεις κυρίως στις εκβολές του Ασωπού, όπου ανιχνεύθηκαν βαρέα μέταλλα και η οποία πρότεινε την άμεση κατασκευή Βιολογικού Καθαρισμού στη Βιομηχανική Ζώνη Οινοφύτων και λοιπών αναγκαίων έργων υποδομής, κ.λπ. Προτάσεις που δεν χρηματοδοτήθηκαν από το ΥΠΕΧΩΔΕ».Δεν ζητήθηκε όμως ποτέ η συνδρομή άλλων Αρχών που εποπτεύουν τη βιομηχανική δραστηριότητα; ρωτούμε την πρώην γενική επιθεωρήτρια: «Στο επόμενο στάδιο ήταν να ξεκινήσουμε αιφνιδιαστικούς ελέγχους ακόμη και τη νύχτα και να τοποθετούμε όργανα μετρήσεων στις επιχειρήσεις με την πιο οχλούσα δραστηριότητα. Είναι γνωστό ότι πολλά εργοστάσια εκμεταλλεύονται τη νύχτα που δεν γίνονται έλεγχοι ώστε τότε να δουλεύουν στο μάξιμουμ και να ξεφορτώνονται, χωρίς να γίνονται αντιληπτά, υγρά και στερεά απόβλητα. Για τους ελέγχους στην περιοχή Οινοφύτων συνεργαστήκαμε και με τις υπηρεσίες της νομαρχίας Βοιωτίας και είχαμε την αμέριστη στήριξη του νομάρχη κ. Περγαντά, ο οποίος μας ζήτησε να πάρει η ΕΥΕΠ την πλήρη ευθύνη των ελέγχων γιατί ως ανεξάρτητη αρχή μπορεί να παρέμβει πιο αποτελεσματικά, καθώς λειτουργεί έξω από σκοπιμότητες ή πελατειακές σχέσεις και πολιτικό κόστος, σε αντίθεση με τις υπηρεσίες της Νομαρχίας που αφενός στερούνται προσωπικού και υποδομής και αφετέρου έρχονται αντιμέτωπες με κοινωνικές και άλλες πιέσεις, οι οποίες συχνά μπαίνουν εμπόδιο στη διενέργεια ελέγχων», μας λέει η κ. Καραβασίλη. Η ΕΥΕΠ ανέλαβε λοιπόν να λειτουργήσει με τον αέρα του νέου και δυναμικού πόλου εποπτείας. Ομως...Δίαυλοι επικοινωνίας«Δυστυχώς, αυτός ο άνεμος της ανεξαρτησίας δεν βρήκε ανταπόκριση στην πολιτική ηγεσία που προέκυψε μετά το Μάρτιο του 2004 στο υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ. Οι επιθεωρητές αναγκάστηκαν να εργαστούν δέκα μήνες χωρίς να πληρώνονται. Εγώ προσωπικά μαζί με κάποιους συναδέλφους προσπαθήσαμε να εκμεταλλευθούμε μια ομιλία του κ. Σουφλιά για την Ημέρα του Περιβάλλοντος στις 5/6/2004 για να τον συναντήσουμε και να ζητήσουμε βοήθεια για ενίσχυση της Υπηρεσίας. Υπέβαλα αλλεπάλληλα αιτήματα να συναντήσω τον νέο υπουργό για να τον ενημερώσω για την ΕΥΕΠ, αλλά δεν τα κατάφερα ποτέ έως τον Ιούλιο του 2005 που με αντικατέστησε με τον προϊστάμενο του Τομέα Ν. Ελλάδας, κ. Γιάννη Δερμιτζάκη και απομακρύνθηκα από τη θέση μου (αν και είχα 5ετή θητεία)». Και με τους ελέγχους στον Ασωπό τι απέγινε;«Οι έλεγχοι στον Ασωπό είχαν ουσιαστικά ατονήσει από τις αρχές του 2005 παρά το γεγονός ότι είχα δώσει εντολή να διατηρηθεί το θέμα σε προτεραιότητα, δεδομένου ότι ο προϊστάμενος του Τομέα Ν. Ελλάδας ακολουθούσε δική του "πολιτική", παρακάμπτοντας τις εντολές μου και έχοντας δημιουργήσει δίαυλο επικοινωνίας με την πολιτική ηγεσία εν αγνοία μου, τη στιγμή που εγώ είχα αφοσιωθεί στην προώθηση και εξέταση όσο το δυνατόν περισσότερων υποθέσεων και ειδικότερα αρμοδιότητας του Τομέα Β. Ελλάδας της ΕΥΕΠ, που στελεχωνόταν μόνο από 4 άτομα», μας απαντά η Μ. Καραβασίλη.Τι ήταν όμως εκείνο που οδήγησε στην απομάκρυνσή της; «Η ΕΥΕΠ κατάφερε να αποκτήσει αξιοπιστία και να "ταράζει τα νερά" σε όποια υπόθεση και αν καταπιάστηκε και να έχει επιτυχίες όχι μόνο με τη βεβαίωση παραβάσεων σε πάνω από 800 υποθέσεις (έως το 2005) και την επιβολή σοβαρότατων προστίμων (Διεθνές Αεροδρόμιο "Ελ. Βενιζέλος", Λατομεία Μαρκόπουλου, Λάρκο, Water Park στο Ψαλίδι της Κω, ξενοδοχειακές μονάδες, κ.λπ.) αλλά και να δίνει οριστικές λύσεις με την υποστήριξη των λοιπών αρμόδιων αρχών». «Για τα αίτια της αντικατάστασής μου εκτιμώ ότι βάρυνε η σθεναρή μου στάση σε όλα τα θέματα που χειρίστηκα αλλά κυρίως η επιμονή μου να μην ανακαλέσω Πράξη Βεβαίωσης Παράβασης που αφορούσε την κατασκευή μεγάλης πισίνας από μπετόν στον θαλάσσιο χώρο στο ξενοδοχείο Grand Resort Lagonissi από την εταιρεία "ΑΤΤΙΚΟΣ ΗΛΙΟΣ", παρά το γεγονός ότι δέχτηκα πιέσεις για τις οποίες ενημέρωσα -εμπιστευτικά- τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, δεδομένου ότι είχε κατασκευαστεί κατά παράβαση της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας, καθώς και πόρισμά μας που οδήγησε σε ανάκληση της οικοδομικής άδειας που είχε εκδοθεί για την ανέγερση συγκροτήματος περίπου 120 παραθεριστικών κατοικιών από την εταιρεία "Μπάμπης Βωβός" στην περιοχή Πουνταζέζα στο Σούνιο, μέσα σε περιοχή δασική και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος». Για τι είδους πιέσεις όμως μιλάει;Καταστάσεις βίας«Βίωσα καταστάσεις ψυχολογικής και ηθικής βίας και στις δύο περιπτώσεις και με έκπληξή μου διαπίστωσα το μένος που προκάλεσα αρνούμενη να υποκύψω στις πιέσεις αυτές, με αποτέλεσμα να δεχτώ απειλές (π.χ. ο κ. Βωβός απείλησε ότι θα με καταστρέψει) και εξώδικες μηνύσεις από τον κ. Παντελή Μαντωνανάκη». Επιμένουμε και την ρωτούμε εάν υπήρξαν απόπειρες χρηματισμού της: «Και βέβαια υπήρξαν αλλά καταλαβαίνετε ότι δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία για αυτό. Μόνο οι μνήμες εκείνων που μου έδιναν ανοικτές επιταγές να συμπληρώσω τα μηδενικά...»Γιατί όμως αποφάσισε να μιλήσει τώρα δημοσίως για όλα αυτά; «Γιατί είναι λυπηρό να υπάρχει εύνοια για τους ισχυρούς και να εξακολουθούμε στην Ελλάδα να θυσιάζουμε το περιβάλλον στο βωμό των οικονομικών και άλλων συμφερόντων, που προσπαθούν να αδρανοποιήσουν τους δημόσιους λειτουργούς και τις δημόσιες υπηρεσίες, όπως ακόμη και την ΕΥΕΠ, που αντί να παίξει το ρόλο της ως ανεξάρτητη αρχή, με συνέπεια και αποτελεσματικότητα, γίνεται μία ακόμη γραφειοκρατική υπηρεσία», τονίζει η κ. Καραβασίλη.«Είναι κρίμα γιατί ανάμεσα στους επιθεωρητές υπάρχουν άνθρωποι με μεράκι και γνώσεις που θέλουν να προσφέρουν αλλά ζουν σε καθεστώς τρομοκρατίας. Δεν γνωρίζω ποιοι και πώς ενημερώνουν τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ - η στάση του πάντως έχει απογοητεύσει όσους τον θεωρούσαν έναν καλό πολιτικό». Και ειδικά στον Ασωπό, τι πρέπει να γίνει;«Θα πρέπει επιτέλους η πολιτεία να πει τι σκοπεύει να κάνει. Μόνο με τα πρόστιμα δεν πετυχαίνουμε τίποτε. Πρέπει να δούμε πώς, με ποιες τεχνικές θα αποκαταστήσουμε την οικολογική ισορροπία στην περιοχή. Το κυριότερο, να δούμε ποιος θα πληρώσει. Πάλι οι καταναλωτές; Και όχι εκείνοι που ρυπαίνουν επί τριάντα χρόνια εξασφαλίζοντας τεράστια κέρδη; Επίσης να ολοκληρώσουμε τις μελέτες για τις λεκάνες απορροής που θα έπρεπε να έχουμε από το 2000 για να ξέρουμε έως πού φτάνει το πρόβλημα της ρύπανσης», καταλήγει η Μαργαρίτα Καραβασίλη.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 13/11/2007

Δεν υπάρχουν σχόλια: